Over smaak valt te twisten en waarom feedback geven zo lastig is

Geschreven door: Fons Gieles Datum: 08-12-2017 Tag: Blog

Set­point be­stond nog. Nog net. Ik kocht er een strak zwart kos­tuum van Hu­go Boss. En maar liefst drie hem­den: lentelucht blauw, appeltjes groen én paars. He­le­maal te cool paars. Dat vond ik ten­min­ste. En met mij vast ook wel an­de­ren, al heb ik ze nog niet ont­moet.

Feedback

Wat is het verhaal? Ik droeg elke week wel een keer mijn paarse overhemd. En elke keer opnieuw voelde ik me het mannetje. Totdat op een dag na een maand of drie mijn vrouw tegen me zei:
“Heb je nu weer dat lelijke paarse hemd aan?” “Pardon en jouw paarse cocktailjurk dan?”, vroeg ik verbaasd. Wat bleek, ze had zich vanaf dag één afgevraagd waarom ik zo’n lelijk hemd had gekocht en nog droeg ook. En haar cocktailjurk was aubergine, geen paars. Alleen was ze me dit vergeten te zeggen, tot dat moment drie maanden later. Rondvragen op kantoor leverde veel bijval op voor haar standpunt. Helaas.

Nu valt over smaak te twisten en maakt het toch niet uit wat een ander vindt. Als ik zelf maar blij ben, toch? Dit geldt voor weinig mensen. Ook niet voor mij. Maar de echte vraag is: “Waarom zegt niemand dit direct?” De reden: we willen niet kwetsen en dus zeggen we niets of, erger nog, liegen we. Ook al hebben we het goed met iemand voor, feedback geven blijkt ontzettend moeilijk. Neem nu de regels van de feedback: (1) benoem het feit, (2) vertel je gevoel en (3) spreek je wens uit. Het feit is dat ik een paars overhemd draag, maar ook dat mijn vrouw dit niet mooi vindt. Welk feit moet ze dan benoemen? En welk gevoel kreeg ze hiervan? Irritatie, afkeer, misselijkheid, afschuw? Hopelijk toch niets van dit alles. En als wens? “Draag het nooit meer?” of “Gooi het weg?”

Het lijkt erop dat de regels van de feedback niet werken als het om persoonlijke voorkeur of smaak gaat. Dit komt omdat het hier om een mening gaat, niet om een gevoel. Hoe anders was het toen ik een keer oranje contactlenzen droeg vanwege het Nederlands voetbalelftal. Iemand zei me toen: “Ik kan je gewoonweg niet aankijken zo.” Volgens de regels: (1) je draagt oranje lenzen, (2) ik kan me hierdoor niet concentreren en (3) zou je ze uit willen doen? Dit kun je enkel respecteren. In feite is feedback geven helemaal niet moeilijk. Totdat we gaan bedenken wat het effect op de persoonlijke relatie zal zijn. Dan worden we vaag of zeggen we het maar liever helemaal niet. Hierdoor verandert er niets. Wanneer je met respect, eerlijkheid en de wens om positief te beïnvloeden feedback geeft, doe je het altijd goed. Had mijn vrouw direct gezegd dat ze het overhemd lelijk vond, dan had ik het terug kunnen brengen. Dan had niemand meer op mijn paarse hemd hoeven kijken. Gelukkig gaat het hier om een mening en die laat mij de keuze. Ik keek zojuist in de spiegel en dacht: “Echt wel knap dat paarse hemd!”